Merkwaardige macro mineralen
een informatieve rubriek met handstukken uit de collectie van Raymond Dedeyne, door hemzelf becommentarieerd en door Theo Muller van foto’s voorzien - voor vragen of suggesties, email mmm@minerant.orgWULFENIET
Erupción/Ahumada Mijn, Sierra de los Lamentos, Ahumada, Chihuahua, Mexico
Wulfeniet – of loodmolybdaat, chemische formule PbMoO4 – is heden ten dage een van de populairste mineralen bij verzamelaars. Het vormt dikwijls goede tetragonale kristallen, die meestal tafelvormig en occasioneel ook wel eens naaldvormig kunnen zijn – maar ook zijn opvallende kleur draagt bij tot zijn populariteit: van geel over oranje naar rood of bruin en sporadisch zelfs groen of zwart of … kleurloos. Het komt op heel wat vindplaatsen voor, de ene al bekender dan de andere – maar een van de meest iconische daarvan is wel de Erupción/Ahumada mijn in de Mexicaanse Sierra de los Lamentos (genaamd naar het klagend gehuil van de wind in de lokale kalksteengrotten) , op zowat 200 km ZO van Ciudad Juárez en diens Amerikaanse tegenpool El Paso.
Rond 1907 werd er lood gevonden op twee naburige claims: de Ahumada claim (naar de nabije nederzetting Ahumada) en de Erupción claim (naar de aanwezigheid van een prominente lokale dagzomende ertsontsluiting - denk aan “eruptie”). Dit leidde aanvankelijk tot twee verschillende mijnen (Mina Ahumada en Mina Erupción) die dezelfde ertsafzetting exploiteerden. Later werden beide geconsolideerd en ondergronds verbonden, met als gevolg dat mineraalspecimens nog maar moeilijk toewijsbaar werden aan de een of aan de ander – vandaar dat er meestal beter verwezen wordt naar de Ahumada/Erupción mijn. In de twintiger jaren was de gecombineerde mijn een belangrijke loodproducent – die echter constant geteisterd werd door een chronisch tekort aan water en een even chronisch teveel aan Mexicaans banditisme, stijl Pancho Villa: afpersing, ontvoering en moord onder het mom van revolutie waren er alledaagse kost. Ze werd gesloten in 1931, toen de grondwatertafel was bereikt (plots werd nu tevéél water een onoverkomelijk probleem) en daarna werden nog slechts enkele kleinschalige pogingen tot exploitatie ondernomen. Wel werd er nog regelmatig aan specimen mining gedaan en zo kwamen vele duizenden stukken in verzamelingen terecht. Het merendeel van die specimens betreft wulfeniet – alhoewel de mijn ook bekend is voor haar bruine, arseenrijke vanadiniet – de zogenaamde “endlichiet” variëteit.
Wulfenietkristallen uit de Erupción/Ahumada mijn zijn meestal tafelvormig - er komt ook een bipiramidale habitus voor, maar die is veel zeldzamer. Het specimen op de foto meet 100 op 75 op 35 mm en draagt verschillende goedgevormde, geblokt-tafelvormige kristallen met een zijde tot 18 mm, die vrij esthetisch over de witte matrix verdeeld zijn. Ze zijn opaak en de kleur doet denken aan karamel of “butterscotch” – denk maar aan de “Werther’s Original” snoepjes. De laagsgewijze tintschakeringen laten duidelijk zien hoe de kristallen volgens een sandwich-procedé werden opgebouwd.
Wulfeniet is naar mijn bescheiden mening wat je zou kunnen bestempelen als een “modemineraal”: vooral in de USA is het momenteel zeer gewild, met de sterkste vraag naar stukken van oude Amerikaanse of Mexicaanse mijnen. De prijs is dan ook hoog tot zeer hoog, zeker als je weet dat er van Erupción/Ahumada duizenden specimens moeten in omloop zijn. Ik kocht het mijne op Minerant 2015 ver beneden de vraagprijs op zondag, tegen sluitingsuur, van een verkoper die de hele dag al niets had verkocht en die vertwijfeld probeerde toch tenminste nog een deel van zijn standgeld te recupereren. Eigen schuld, dikke bult: moest ie maar niet zo duur zijn geweest!
